Tổng thống Donald Trump cho biết vào thứ Sáu rằng Mỹ sẽ nắm giữ 10% cổ phần trong Intel, theo một thỏa thuận với công ty sản xuất chip gặp khó khăn, biến các khoản tài trợ của chánh phủ thành một phần vốn, sự can thiệp phi thường mới nhứt của Tòa Bạch Ốc vào doanh nghiệp Mỹ. Thỏa thuận này giúp Tổng thống Trump có mối quan hệ tốt hơn với Giám đốc điều hành Intel, Lip-Bu Tan, sau khi tổng thống gần đây nói rằng giám đốc điều hành này nên từ chức do xung đột lợi ích. Nó sẽ đảm bảo rằng công ty sản xuất chip sẽ nhận được khoảng 10 tỷ USD trong quỹ để xây dựng hoặc mở rộng các nhà máy tại Mỹ.

 

Theo thỏa thuận, Hoa Kỳ sẽ mua 9,9% cổ phần của Intel với giá 8,9 tỷ USD, tương đương 20,47 USD mỗi cổ phiếu, tương ứng với mức giảm khoảng 4 USD so với giá cổ phiếu đóng cửa của Intel vào thứ Sáu là 24,80 USD. Việc mua 433,3 triệu cổ phiếu Intel sẽ được thực hiện bằng nguồn vốn từ 5,7 tỷ USD khoản trợ cấp chưa thanh toán từ Đạo luật CHIPS thời Biden và 3,2 tỷ USD đã được trao cho Intel cho chương trình Secure Enclave, cũng được trao dưới thời Tổng thống tiền nhiệm của Tổng thống Trump, Tổng thống Đảng Dân chủ Joe Biden.

 

Cổ phiếu của Intel đã tăng khoảng 1% trong phiên giao dịch kéo dài vào thứ Sáu sau khi tăng 5,5% trong phiên giao dịch thông thường. Tổng thống Trump đã gặp Tan vào thứ Sáu, một quan chức Tòa Bạch Ốc cho biết. Điều này diễn ra sau cuộc gặp giữa Tổng thống Trump với CEO của Intel Tan vào ngày 11 tháng 8, sau khi Tổng thống Trump yêu cầu Tan từ chức do mối liên hệ của ông với các công ty Trung Quốc.

 

‘Ông ấy vào muốn giữ công việc của mình và cuối cùng đã cho chúng tôi 10 tỷ USD cho Hoa Kỳ. Vì vậy, chúng tôi đã kiếm được 10 tỷ USD,’ Tổng thống Trump nói vào thứ Sáu. Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick đã nói trên X rằng Tan đã đạt được một thỏa thuận ‘công bằng cho Intel và công bằng cho người dân Mỹ.’

 

TRÒ CHƠI ĐUỔI BẮT

 

Đầu tư Intel đánh dấu một thỏa thuận không bình thường mới nhứt với các công ty Mỹ, bao gồm một thỏa thuận của chánh phủ Hoa Kỳ cho phép gã khổng lồ chip AI – Nvidia bán chip H20 của mình cho Trung Quốc để nhận 15% doanh số bán hàng đó. Các thỏa thuận gần đây khác bao gồm một thỏa thuận cho Bộ Quốc phòng trở thành cổ đông lớn nhứt trong một công ty khai thác nhỏ MP Materials, để tăng cường sản xuất nam châm hỗn hợp khoáng và chánh phủ Hoa Kỳ giành được ‘cổ phần vàng’ với một số quyền phủ quyết trong khuôn khổ thỏa thuận để cho phép Nippon Steel của Nhật Bản mua U.S. Steel.

 

Sự can thiệp rộng rãi của chánh phủ liên bang vào các vấn đề doanh nghiệp đã khiến các nhà phê bình lo ngại, họ nói rằng các hành động của Tổng thống Trump tạo ra các loại rủi ro doanh nghiệp mới. Trước thỏa thuận của Mỹ với Intel, SoftBank của Nhật Bản đã đồng ý nắm giữ 2 tỷ USD cổ phần trong công ty chế tạo chip vào thứ Hai. Một số nhà quan sát trong ngành vẫn hoài nghi khả năng của Intel trong việc vượt qua các vấn đề của mình.

 

Daniel Morgan, Giám đốc danh mục đầu tư cao cấp tại Synovus Trust, cho biết các vấn đề của Intel vượt xa việc bơm vốn từ SoftBank hoặc lợi ích cổ phần từ chánh phủ, chỉ ra đến hoạt động sản xuất chip hợp đồng của Intel, được biết đến với tên gọi đơn vị đúc. ‘Nếu không có sự hỗ trợ của chánh phủ hoặc một đối tác tài chánh mạnh hơn khác, sẽ rất khó để đơn vị đúc của Intel huy động đủ vốn để tiếp tục xây dựng thêm các nhà máy Fab với mức độ hợp lý,’ ông nói.

 

Intel ‘cần phải bắt kịp với TSMC từ góc độ kỹ nghệ để thu hút khách hàng,’ ông thêm vào. Cổ phần của chánh phủ sẽ là sở hữu thụ động và không bao gồm một ghế trong hội đồng quản trị, Intel cho biết. Chánh phủ sẽ phải bỏ phiếu theo hội đồng quản trị của Intel khi cần sự phê duyệt của cổ đông, với ‘những ngoại lệ hạn chế.’ Intel không chỉ định các ngoại lệ. Cổ phần cổ phiếu còn bao gồm một quyền chọn năm năm với giá 20 USD mỗi cổ phiếu cho thêm 5% cổ phiếu Intel, mà chánh phủ Hoa Kỳ có thể sử dụng nếu Intel mất quyền kiểm soát hoạt động đúc.

 

Hỗ trợ của chánh phủ liên bang có thể giúp Intel có thêm không gian để phục hồi hoạt động đúc thua lỗ của mình, các nhà phân tích cho biết, nhưng công ty đã nhượng bộ thị trường AI cho Nvidia và đã mất thị phần vào tay Advanced Micro Devices (AMD) trong hoạt động chế tạo bộ xử lý trung tâm (CPU) của mình trong nhiều năm. Công ty cũng đã đối mặt với nhiều thách thức trong việc thu hút khách hàng đến các nhà máy mới của mình.

 

Tan, người trở thành CEO của Intel vào tháng 3/2025, đã được giao nhiệm vụ đảo ngược tình thế của biểu tượng chế tạo chip Hoa Kỳ, công ty đã ghi nhận khoản lỗ hàng năm 18,8 tỷ USD trong năm 2024 – khoản lỗ đầu tiên như vậy kể từ năm 1986. Năm tài chánh gần nhứt của công ty có dòng tiền tự do điều chỉnh dương là năm 2021.

 

Theo Reuters